برق خورشیدی به تدریج در حال تسلط بر صنعت انرژی است و ظرفیت جهانی انرژی خورشیدی تا پایان سال 2023 به حدود یک و نیم تراوات (TW) رسید. بخشی از این رشد بیتردید به کاهش 82 درصدی هزینههای پنل خورشیدی از سال 2010 برمیگردد. این کاهش هزینهها نه تنها دسترسی به انرژی پاک را آسانتر کرده، بلکه انگیزه بیشتری برای سرمایهگذاری در این حوزه فراهم آورده است.
تا سال 2025، پیشبینی میشود که ظرفیت انرژی خورشیدی در سطح جهانی به حدود 2.3 تراوات (TW) برسد. اگرچه این مقدار هنوز به 432 تراوات مورد نیاز برای تأمین تمامی نیازهای برق زمین فاصله دارد، اما در صورت دستیابی به آن، پیشرفت قابل توجهی خواهد بود. این رشد نشاندهنده تعهد جهانی به استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و تلاش برای کاهش وابستگی به منابع فسیلی است.
بیشتر ظرفیت کنونی انرژی را مزارع خورشیدی تجاری شکل میدهد. با وجود مشوقهای مالی، کاهش هزینهها و پیشرفت فناوری، مزارع خورشیدی در حال گسترش در سرتاسر جهان هستند. این روند نشاندهنده تمایل فزاینده به استفاده از انرژی پاک و پایدار در مقیاس بزرگ است که میتواند به تأمین نیازهای انرژی جوامع کمک کند.
5 نیروگاه خورشیدی بزرگ جهان
بسیاری از کشورها در مزارع بزرگ خورشیدی سرمایهگذاری میکنند تا انرژی پاک تولید کرده و آلودگی را کاهش دهند. در میان بزرگترین این پروژهها، طرحهای شگفتانگیزی در چین، هند و امارات متحده عربی وجود دارد. این مزارع به قدری بزرگ و قدرتمند هستند که میتوانند برق میلیونها نفر را تأمین کنند. در این فهرست، به بررسی 10 رتبه اول از بزرگترین نیروگاههای خورشیدی خواهیم پرداخت و به موقعیت، ظرفیت و ویژگیهای خاص آنها نگاهی نزدیکتر خواهیم انداخت.
1. مزرعه خورشیدی سین کیانگ – چین
مزرعه خورشیدی سینجیانگ (Xinjiang solar farm) در چین به تازگی به بزرگترین مزرعه خورشیدی جهان تبدیل شده است و ظرفیت نصب شده آن به 5 گیگاوات (GW) میرسد. این نیروگاه عظیم در تاریخ 3 ژوئن 2024 بهطور رسمی به شبکه برق متصل شد و تمامی نیروگاههای موجود در این فهرست را تحتالشعاع قرار داد.
این نیروگاه به قدری توان تولید دارد که بهطور نظری میتواند برق کل کشور لوکزامبورگ یا پاپوآ گینه نو را برای یک سال کامل تأمین کند.
2. پارک خورشیدی گلمود – چین
مزرعه خورشیدی گلمود (Golmud Solar Park) در چین اکنون بهعنوان دومین مزرعه بزرگ خورشیدی جهان شناخته میشود و ظرفیت نصب شده آن به 2.8 گیگاوات (GW) میرسد. این سایت بهطور شگفتانگیزی بزرگ است و نزدیک به هفت میلیون پنل خورشیدی در آن به کار رفته تا انرژی پاک تولید کنند. چین همچنین برنامههای بزرگی برای مزرعه خورشیدی گلمود دارد و امیدوار است ظرف پنج تا شش سال آینده به ظرفیت 16 گیگاوات دست یابد.
برای درک بهتر، یک گیگاوات میتواند برق یک میلیون خانه در بریتانیا را به مدت یک ساعت تأمین یا حدود 100 میلیون لامپ LED را روشن کند!
3. پارک خورشیدی بهادلا – هند
مزرعه خورشیدی بهادلا (Bhadla Solar Park)، سومین مزرعه بزرگ خورشیدی جهان، دارای ظرفیت 2.7 گیگاوات (GW) است. این سایت مساحتی معادل 56 کیلومتر مربع را پوشش میدهد. این منطقه از شرایط تقریباً بینقصی برخوردار است، بهطوری که منطقه راجستان بهطور متوسط روزانه 7.57 کیلووات ساعت در متر مربع تابش خورشیدی دریافت میکند—با 300 روز آفتابی در سال، که برای یک مزرعه خورشیدی شرایط ایدهآلی است.
4. پارک خورشیدی محمد بن راشد آل مکتوم – امارات
امارات متحده عربی که معمولاً به خاطر ذخایر عظیم نفت خود شناخته میشود، همچنین دارای چهارمین مزرعه بزرگ خورشیدی جهان است. پارک خورشیدی محمد بن راشد آل مکتوم (MBR) در مساحتی معادل 214 کیلومتر مربع قرار دارد که امارات را بهخوبی در کانون توجه قرار میدهد.
با وجود اینکه پارک خورشیدی محمد بن راشد آل مکتوم (MBR) از نظر مساحت بزرگتر از دومین و سومین مزرعه بزرگ خورشیدی است، هنوز به سطح تولید انرژی آنها نرسیده است. این پارک قصد دارد ظرفیت فعلی خود را که 2.62 گیگاوات (GW) است، تا سال 2030 به حدود 5 گیگاوات افزایش دهد و احتمالاً این هدف را زودتر از موعد محقق کند.
این پارک در حال حاضر برق 270,000 خانه را تأمین و بهطور سالانه از انتشار حدود 1.4 میلیون تن دیاکسید کربن جلوگیری میکند. این عدد دستاورد خوبی است، اما با توجه به اینکه امارات متحده عربی یکی از بالاترین میزان انتشار گازهای گلخانهای به ازای هر نفر در جهان را داراست، هنوز مسیر زیادی در پیش دارد. این مزرعه خورشیدی همچنین از نظر هزینه، گرانترین مورد در این فهرست بهحساب میآید. برآورد میشود که در طول مراحل مختلف ساخت آن، حدود 13.6 میلیارد دلار سرمایهگذاری شده است.
5. پارک خورشیدی پاواگادا – هند
پارک خورشیدی پاواگادا در هند (Pavagada Solar Park) در جایگاه پنجم قرار دارد. با مساحت 53 کیلومتر مربع، این پارک همچنان در مقایسه با بسیاری از مزرعههای خورشیدی موجود در این فهرست، مقیاسی فوقالعاده دارد. پاوگادا دارای ظرفیت 2.05 گیگاوات است و بخشی هیجانانگیز از برنامههای در حال توسعه انرژیهای تجدیدپذیر هند به شمار میآید. این مزرعه خورشیدی با هزینه 2 میلیارد دلار، سهم قابل توجهی از 20 میلیارد دلار را تشکیل میدهد که هند تا سال 2024 برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر صرف کرده است.